مذاکرات گروه ۵+۱ با ایران در بغداد بر روی اکثر مناسبات سیاسی جهان تاثیرگذاشته است. کمتر نشست، همایش، مناظره و حتی گفتگوی دیپلماتیکی در جهان صورت می‌گیرد که نهایتا به مساله برنامه هسته‌ای ایران و محورهای گفتگوی دو طرف در نشست بغداد منتهی نشود. سفر امروز مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای به تهران هم موید اهمیت این موضوع و رویداد است.
نشست روز گذشته ۸ کشور صنعتی جهان موسوم به جی هشت هم قرار بود بیشتر حول همین محور پیش برود و حاضرین در نشست به یک توافق کلی برای رویکرد خود در مذاکرات بغداد برسند اما سایه سنگین بحران اقتصادی اروپا و وضعیت وخیم اتحادیه اروپا باعث شد تا رسیدگی به وضعیت اقتصادی قاره سبز در اولویت مباحثات این نشست قرار بگیرد و مساله مذاکرات بغداد در حاشیه نشست قرار بگیرد.
سران گروه جی ۸ در نشست روز شنبه خود در «کمپ‌دیوید» اعلام کردند که آن‌ها باید اقتصاد کشورهای خود را تقویت کرده و به آن نیرو بخشند، هرچند هریک از این کشور‌ها برداشتی جداگانه از این تعبیر دارند و مسیر جداگانه برای دستیابی به آن پیش می‌گیرند، که همین امر نشان‌دهنده شکاف پایدار میان این کشور‌ها در بحث انتخاب سیاست اقتصادی رشد محور و یا سیاست‌های ریاضت اقتصادی است. نشست جی ۸ که به میزبانی آمریکا برگزار شد، نهایتا بیانیه مشترکی داشت که در بخشی از آن آمده است: ما نسبت به انجام تمام گام‌های لازم برای تقویت و نیروبخشی مجدد به اقتصادهای خود و مبارزه با فشارهای مالی، متعهد هستیم، با علم به اینکه راه‌های مناسب برای هریک از ما مشابه نخواهد بود.
همچنین در بیانیه مربوط به اتحادیه اروپا نیز می‌توان اختلافات موجود در رابطه با بحران مالی شدید این منطقه را خصوصا میان «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان و «فرانسوا اولاند» رئیس‌جمهور جدید فرانسه، مشاهده کرد. در این بخش از بیانیه آمده است: ما از گفت‌و‌گوهای مداوم در اروپا در جهت شناخت چگونگی دستیابی به رشد، همزمان با تعهد راسخ بر اجرای وحدت مالی که بر اساس مبانی ساختاری مورد ارزیابی قرار می‌گیرد، استقبال می‌کنیم.
این امر که به معنی تاکید بر رشد همزمان با سیاست‌های ریاضتی به آشکارا نشان‌دهنده عمق اختلافی است که کشورهای اروپایی در موضوع سیاست‌های ریاضتی با هم دارند. این اختلاف خصوصا با روی کار آمدن فرانسوا اولاند در فرانسه و قدرت گیری احتمالی چپگرایان در یونان به بیشترین حد رسیده است.
اهمیت این مساله از آنجاست که مساله اقتصاد و نگرانی اتحادیه اروپا از دامنه‌دار شدن بحران اقتصادی در قاره سبز، به طور جدی به موضوع فروش نفت ایران و یا تحریم خرید نفت از ایران وابسته شده است؛ امری که با قطع صادرات نفت ایران به یونان، این کشور را در بحران عمیق سیاسی و سرگردانی در امر تشکیل دولت و به مرحله خروج از اتحادیه اروپا کشانده است.
حل و فصل آبرومندانه پرونده هسته‌ای ایران امروز برای اعضای جی ۸ و خصوصا اروپا به مساله‌ای حیاتی تبدیل شده است. چنانکه اروپا برای جلوگیری از دامنه‌دار شدن بحران اقتصادی در این قاره هم که شده، به دنبال لغو آبرومندانه تحریم نفتی ایران برای بازگشت ثبات به بازار انرژی است.
این عدم همگرایی و یکسو نبودن مواضع اعضای جی هشت که جزو گروه ۵+۱ هم هستند، سبب شده تا خبرگزاری رویترز در گزارشی با تاکید بر وجود اختلاف‌های جدی میان اعضای گروه ۱+۵ درباره «کاری که باید در مقابل ایران انجام بدهند»، بنویسد که این گروه به هیچ وجه آماده مواجهه با شکست مذاکرات بغداد یا مواجه شدن با یک ابتکار عمل از جانب ایران نیست.
ویلیام مک لین و فردریک دال در گزارشی برای خبرگزاری رویترز از لندن که در روز پنج شنبه ۲۸ ازدیبهشت ۱۳۹۱ (۱۷ مه ۲۰۱۲) منتشر شده، با ابراز نگرانی از نبود انسجام درونی در میان اعضای گروه ۱+۵ نوشتند: «تحلیلگران می‌گویند هر گونه پیشنهاد ملموسی که ایران بر روی میز بگذارد، پیوستگی و انسجام ائتلاف غرب با روسیه و چین برای جلوگیری از دستیابی ایران به توان تسلیحاتی را به بوته َآزمایش می‌گذارد و می‌تواند به سادگی به ماه‌ها مذاکرات بی‌نتیجه درباره نحوه پاسخ به پیشنهاد ایران منجر شود. اختلافات درباره مناسب‌ترین پاسخ به پیشنهاد ایران -برای مثال تعلیق چند تحریم در ازای توقف غنی سازی در سطح ۲۰ درصد- می‌تواند تلاش‌ها برای تبدیل کردن هرگونه ابتکار به حرکت هدفمند به سمت حل و فصل مسئله را با مشکل روبرو کند.»
این خبرگزاری در ادامه با اشاره به موضع چین در این باره نوشتند: «شاشانگ جوشی تحلیلگر موسسه رویال یونایتد می‌گوید احتمال بروز شکاف میان روسیه و چین و دیگر شرکای آن‌ها درباره لزوم لغو تحریم‌های سازمان ملل برضد ایران وجود دارد. وی می‌گوید امریکا احتمالا خواستار برچیده شدن سایت فردو در جنوب تهران خواهد شد تاسیساتی که به بهترین شکل در برابر حملات هوایی احتمالی سنگربندی شده است. وی گفت روس‌ها و چینی‌ها می‌دانند که این مسئله بعید خواهد بود و احتمالا پیشنهادهای ایران به جز این مسئله را خواهند پذیرفت. بنابراین پیش بینی می‌شود شاهد تلاش ایران برای جداکردن روسیه و چین از دیگری با ارائه پیشنهادی ملموس و قابل توجه خواهیم بود با این حال این پیشنهاد به هیچ وجه شامل برچیدن سایت فردو نخواهد بود. تهران پیش از این نیز بستن سایت فردو را رد کرده است.»
شاید همین عدم هماهنگی و انسجام میان اعضای پنج به علاوه یک بود که سبب شد تا اوباما که پیش از این و تحت فشار لابی صهیونیستی در آمریکا، برخورد سخت با ایران و برنامه هسته‌ای را در دستور کار خود داشت، ناگهان در حاشیه اجلاس جی هشت از حق ایران در استفاده از فناوری هسته‌ای سخن بگوید. رئیس جمهور آمریکا در جمع رهبران گروه هشت کشور صنعتی جهان گفت که ایران حق داشتن برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای را دارد و به نشست آتی گروه ۱+۵ با ایران در بغداد امیدوار است.
بر همین مبناست که کار‌شناسان در تهران می‌گویند نیاز راهبردی گروه ۱+۵ به تداوم مذاکرات تا شهریور ماه و موعد انتخابات امریکا و مثبت بودن نتایج مذاکرات بغداد، یک فرصت راهبردی پیش روی ایران قرار داده است؛ موضوعی که سایه سنگین فشار و بحران اقتصادی در اروپا و به ویژه وضعیت خطرناک یونان و اسپانیا نیز سبب تشدید آن شده است.
Sorry. No data so far.