آیت الله مصباح یزدی طی سخنانی در دیدار با اعضای هیئت رئیسه مجمع حکمت اسلامی که در سالن جلسات این موسسه برگزار شد، با بیان اینکه از دیرباز مسئله فلسفه در عالم اسلام و تشیع مسئلهای کمابیش جنجالی بوده است،تصریح کرد: در مقام بررسی جایگاه فلسفه، سؤالاتی مطرح است که چرا فلسفه چنین ویژگی پیدا کرده و باید آسیبشناسی شود که چه عاملی موجب چنین سوء تفاهمی شده و همچنین چه کار باید کرد تا فلسفه جایگاه اصلی خود را پیدا کند.
وی سؤال دیگر در این باب را اینگونه مطرح کرد که نقش فلسفه در تکامل انسان و شناخت و پیمودن راه حق چه اندازه است و پرداختن به آنچه مقدار ضرورت دارد، افزود: موضوع دیگری که باید مورد بررسی قرار گیرد این است که ارتباط میان فلسفه و علوم انسانی چیست و فلسفه تا چه اندازه میتواند در اسلامیسازی علوم انسانی نقش ایفا کند.
عضو خبرگان رهبری بیان داشت: مساله دیگر این است که اگر بناست، فلسفه نقش خود را در مقابله با علوم انسانی موجود و طراحی علوم انسانی مطلوب، ایفا کند، آیا همین فلسفه امروز کافی است یا باید در فلسفه نیز تحول و تکامل ایجاد شود؟!
مصباح یزدی ادامه داد: اینها مسائلی است که باید مورد بررسی دقیق قرار گیرد و پاسخ مناسبی به آنها داده شود و البته در این بین، لازم است پژوهشی عالمانه، محققانه و غیرمتعصبانه در خصوص آنها صورت گیرد تا فلسفه بتواند نقش خود را در دفاع از معارف اسلامی، رفع شبهات و طراحی علوم انسانی اسلامی ایفا کند.
وی بیان داشت: فلسفه اسلامی با گرایشات مختلف و زحماتی که بزرگان کشیدهاند، این پتانسیل را دارد که به همه این سؤالات پاسخ دهد، منتها به شرطی که فرآوری شود.
عضو خبرگان رهبری تصریح کرد: مجمع حکمت اسلامی به عنوان متولی این امر باید در این مسیر تمام سعی و تلاش خود را به کار گیرد.
مصباح یزدی تاکید کرد: اساسا هدف از تشکیل مجمع فلسفه اسلامی، پاسخگویی به این شبهات و سؤالات است و مجمع باید ابتدا این مسائل مهم را حل کند.
وی با اشاره به اینکه برای رهایی از برخی تعصبات نابجا در مورد فلسفه باید به آیات قرآن و سنت اهل بیت (ع) توسل جست، گفت: قرآن کریم علاوه بر آیات فقهی، آیات بسیار دیگری دارد که به شکلی در حیطه فلسفه است؛ همانطور که تمام حوزههای علمیه ما بر پایه همین آیات فقهی شکل گرفته، باید به آیات فلسفی نیز بیتعصب نگاه کرد و بنیان فکری و اعتقادی را بر اساس این اصول عقلی بنا کرد.
رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) بیان داشت: در سیره اهل بیت (ع) نیز بسیار دیده میشود که با استفاده از دلیل و برهان عقلی، به سؤالات پاسخ میدادند و فارغ از تعبدیات، در مناظرات شرکت کرده و با دلیل و منطق در برابر مخالفان رفتار میکردند.
مصباح یزدی با بیان اینکه بهترین الگو، برای بهرهمندی از فلسفه را قرآن و اهل بیت (ع)، به ما معرفی کردهاند، گفت: البته نباید به فلسفه به گونهای نگاه کرد که گویا ثمراتش وحی منزل است و قابل خدشه نیست؛ بلکه باید با نگرشی منطقی با فلسفه برخورد کنیم.
وی تصریح کرد: بیشک اگر تلاشهای علامه طباطبایی (ره) و شهید مطهری نبود، فلسفه در همان جایگاه ابتدایی خود باقی میماند و نمیتوانست نقش خود را در فرهنگی اسلامی ایفا کند و از طرف دیگر نیز ما در مقام پاسخگویی به شبهاتی که از داخل و خارج وارد میشود، حرفی برای گفتن نداشتیم.
رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) خاطرنشان کرد: باید با دید منطقی به مطالب و شبهاتی که در غرب مطرح است، گوش کرد و آنها را با نگاه عمیق علمی مورد نقد و بررسی قرار داد تا روز بهروز بر گسترش و شکوفایی فلسفه افزوده شود و به این وسیله وسیله بتواند جایگاه واقعی خود را بیابد.
Sorry. No data so far.