چهارشنبه سوري از منظر مراجع عظام تقليد

سنت مراسم چهار شنبه سوري كه براي آتش احترام قائل مي شوند؛ سنتي از آتش پرستان قديم است.
متاسفانه اين مراسم كه همه ساله باعث هدر رفتن سرمايه هاي انساني و اقتصادي زيادي شده ، نظم و امنيت عمومي را براي شهروندان مختل و خانواده هاي بيشماري را در آغاز سال نو اندوهگين و داغدار مي نمايد ؛ سنتي كاملا غلط و خرافي است كه از هيچ گونه پشتوانه منطقي و عقلي صحيحي برخوردار نمي باشد . متاسفانه برخي آگاهانه يا ناآگاهانه به اسم ترويج و پاسداشت ميراث ها و سنت هاي باستاني ، فرهنگ هاي جاهلي كه هيچ گونه جنبه مثبتي در آن وجود ندارد را در بين جوانان گسترش داده و در پشت اين موضوع در صدد ضربه زدن به هويت اسلامي جامعه مي باشند. علي رغم اقدامات تبليغي كه در رسانه ها و توسط نيروهاي انتظامي براي كاهش خسارات ناشي از اين سنت جاهلي در نظر گرفته شده است ؛ اما ريشه كني اين قبيل ناهنجاريها با كار عميق فرهنگي امكان پذير است.

چهارشنبه سوري از منظر مراجع عظام تقليد:

سوال: خريد و فروش ترقه و انجام چهارشنبه سوري و سيزده بدر به اعتقاد نحسي 13 و احياي مظاهر شان چگونه است؟ متأسفانه اين اعمال مورد تشويق قرار گرفته است؟

حضرت آيت الله العظمی خامنه اي: چهارشنبه سوري و سيزده به در مبناي عقلايي ندارد. (مجموعه استفتائات)
حضرت آيت الله العظمی فاضل لنكراني: در فرض مزبور كه داراي خطرات جاني و مالي است و موجب اذيت و آزار ديگران است و مخالف مقررات و قانون و نظم جامعه است جايز نيست.
حضرت آيت الله العظمی بهجت: اين كارها مشروعيت ندارد.
حضرت آيت الله العظمی تبريزي: هيچ يك از اين امور رجحان شرعي ندارد و تشويق مردم به اين مورد تشويق به دنيا و غافل كردن از آخرت است و اين كه تصور مي كنند اين امور مردم را به حفظ وطن و عزت وامي دارد تصوري باطل است، آنچه مردم را به عزت مي رساند و به حفظ وطن وامي دارد ايمان است و بس.
حضرت آيت الله العظمی صافي گلپايگاني: اشكال دارد.
حضرت آيت الله العظمی سيستاني: اموري كه به جامعه ضرر مي زند و موجب ايذاء مردم است مانند استعمال ترقه و خريد و فروش آن جايز نيست.
حضرت آيت الله العظمی مكارم شيرازي: اين كارها شايسته مسلمان نيست.

منبع : سيد محسن محمودي ، مسائل جديد از ديدگاه علما و مراجع تقليد، انتشارات صاحب الزمان (عج) ، 1382 ، ج 1 ص 155- 157

همچنین آیت‌الله جعفر سبحانی با انتقاد شدید از مسئله چهارشنبه سوری اظهار داشت: قرآن مجید می‌فرماید یکی از اهداف بعثت پیامبر این است که غل و زنجیری که بر افکار مردم بسته شده بود را باز کند.
وی اضافه کرد: مراد از غل و زنجیر آداب و رسوم جاهلی است که هیچ اثری در اخلاقیات و زندگی انسان ندارد از این رو پیامبر اسلام تمام رسوم جاهلیت که به ضرر انسان بود را لغو کرد.
آیت‌الله سبحانی چهارشنبه سوری را یکی از این رسوم غلط برشمرد و اظهار داشت: چهارشنبه سوری به نحوی که در ایران رسم شده جهل است و ضررهای آن برای همه مشهود است.
این مرجع تقلید اضافه کرد: متاسفانه به خاطر همین رسوم غلط، جوانان زیادی زخمی و کشته می‌شوند و پدران و مادران آنها در سوگ آنها می‌نشینند.
آیت‌الله سبحانی با بیان اینکه عقل و شرع به هیچوجه این آداب غلط را نمی‌پسندد تصریح کرد: همه انبیا و اولیای الهی آمدند تا با خرافات مبارزه کنند و چهارشنبه سوری هم نوعی خرافه است.
وی در عین حال بر لزوم حفظ اصالتها تأکید کرد و یادآور شد: باید از اصالتهایی که موجب پیشرفت ملت ما می‌شود محافظت کرد.
این مرجع تقلید خاطرنشان کرد: تقلید از دیگران در صورتی درست است که باعث سازندگی شود ولی تقلیدی که مایه بدبختی شود درست نیست.
آیت‌الله سبحانی با اشاره به برخی اعمالی که در چهارشنبه سوری انجام می‌شود تصریح کرد: پریدن روی آتش و گفتن برخی جملات و… به هیچوجه درست نیست.
این مرجع تقلید در پایان از همه مردم خواست که در روز چهارشنبه آخر سال مراقب اعمالشان باشند و دچار مسائل خلاف شرع و عقل نشوند.

با توجه به تبلیغات گسترده ای که از سوی رسانه های حامی توهم سبز و ضد انقلاب، علی الخصوص منافقین کوردل صورت می گیرد چندی پیش آیت الله العظمی مکارم شیرازی در خلال درس خارج خود در قم به این موضوع پرداخت و خواستار حذف مراسم خرافي چهارشنبه سوري و ممانعت از انجام حركات ناشايست در اين روز شد.
ایشان در ادامه افزودند:
متاسفانه در چنين روزي(چهارشنبه سوری) شاهد انجام برخي از حركات ناشايست از سوي قشر جوان هستيم و مسئولان و نهادهاي ذيربط بايد از انجام چنين حركاتي جلوگيري كنند.
چهارشنبه سوري يك مراسم خرافي بر گرفته از آيين غلط گذشتگان است و در فرهنگ اسلامي هيچ جايگاهي ندارد.
پيامبر گرامي اسلام در بدو آغاز رسالت خود با برخي از سنت‌هاي اعراب جاهلي مخالفت كردند و ما نيز بايد با سنت غلط چهارشنبه سوري مقابله كرده و آن را حذف كنيم.
دين مبين اسلام داراي سنت‌ها و آيين‌هاي بسيار خوبي است كه اين آيين‌ها بايد جايگزين آيين غلط چهارشنبه سوري شود.
در ايام نوروز كه از اعياد باستاني است، بايد سنت‌هايي همچون ديد و بازديد، صله رحم، كمك به ديگران و … ترويج شود و ما نبايد تسليم سنت‌هاي خرافي گذشتگان شويم.
خريد و فروش، حمل و نقل مواد محترقه كه به منجر به ايجاد حادثه و مصدوم شدن ديگران مي‌شود جايز نبوده و منفعت حاصل از آن نيز حرام است.

علی رغم اظهارات میر حسین موسوی مبنی بر حرکت سبزهای متوهم در مسیر عقلانیت و شرع و به ظاهر اهمیت دادن به فرمایشات علماء و همچنین ادعای ارتباط حسنه­‌ی جنبش سبز با مرجعیت، این کاندیدای شکست خورده انتخابات دهم ریاست جمهوری، با دعوت سراسری همکیشان به ظاهر معترض خود به احیای مراسم خرافی و ضد دینی چهارشنبه سوری اقدام نمود و طی سخنانی این مراسم را “جشنواره نور علیه تاریکی” خواند.