حسام مطهری – «با عرض معذرت به پیشگاه روح عرفانی و عارف قیصر امین‌پور، امروز وقتی عکس‌های مزار مرحوم قیصر امین‌پور را دیدم، به یک‌باره رفتم سراغ تصاویری که در آرشیو داشتم. عجب! کدام ناجنس و زرنگی! طرح یادمان متجاوزین بعثی را برای مزار قیصر طراحی و قالب کرده است؟!»
این‌ها جملاتی است که حمید داوودآبادی نویسنده و پژوهش‌گر جنگ روز دهم آبان در وبلاگش نوشت تا سطحی از بهت و تأسف بر فضای ادبی کشور بنشیند.
هفتهٔ گذشته و همزمان با سومین سالگرد درگذشت قیصر امین‌پور، خبر خوشحال‌کنندهٔ پرده‌برداری از بنای آرامگاه این شاعر فقید، رسانه‌ای شد. اما به دلیل برگزاری شبانهٔ این مراسم، یک روز طول کشید تا عکاسان رسانه‌های خبری، تصاویر این آرامگاه را منتشر کنند. تصاویری که بهتِ دوستدارانِ قصیر را برانگیخت.
داوودآبادی با انتشار چند عکس در وبلاگ شخصی خود، مخاطبان وبلاگش را به تأمل دربارهٔ بنای آرامگاه قیصر امین‌پور فراخواند. در میان این تصاویر، عکس‌هایی از بنای یادبود قیصر و بنایی موسوم به «نَصبُ الشهید» در بغداد منتشر شده است. هر بیننده با نگاهی گذرا، به شباهت بسیار زیاد میان این دو بنا پی می‌برد.
نصب الشهید کجاست و چیست؟
نصب الشهید یا بنای یادبود اسرای عراقی، بنای عظیمی است که در سال ۱۹۸۳ با طراحی «اسماعیل فتاح الترکی» در بغداد پرده‌برداری شد. دولت صدام بین سال‌های ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۰ برای ساخت بناهای یادبود هزینه‌های زیادی را صرف کرد که «نصب الشهید» نمونه‌ای از این بناها است. بنایی به شکل دو نیم‌گنبدِ دورهٔ عباسی با کاشی‌کاری آبی. در زیر این دو گنبد، بخش‌هایی چون کافه تریا، موزه، کتابخانه، سالن سخنرانی و نمایشگاه واقع شده است. این بنا در شرق رود دجله قرار دارد و با آب، همسایه است. دولت بعث از این بنا به عنوان «یادبود اسرای عراقی که توسط ایران تکه تکه شده‌اند» استفاده می‌کرده است.
بنای یادبود قیصر امین‌پور
بنای آرامگاه قیصر نیز، مانند بنای «نصب الشهید» دو نیم‌گنبد کاشی‌کاری شده است. شباهت این دو بنا تا حدی است که گویی مقبره قیصر، ماکتی از «نصب الشهید» بغداد است! این در حالی است که بنای یادبود واقع شده در بغداد، بنایی ضدایرانی است!
طراح آرامگاه قیصر کیست؟
نام «حسین خسروجردی» به عنوان طراح بنای آرامگاه قیصر امین‌پور مطرح شده است. او در رشته‌های نقاشی، گرافیک، کاریکاتور، مجسمه‌سازی و طراحی دکور فعالیت هنری داشته است. دریافت لوح زرین و دستخط حضرت امام خمینی رضوان‌الله تعالی علیه به بهانهٔ تقدیر از هنرمندان دفاع مقدس، از جمله افتخارات دوران هنری وی است.
او چندین دوره داوری و دبیری جوایز هنری مرتبط به دفاع مقدس را عهده‌دار بوده است.
روز گذشته، به دنبال گفتگو با حسین خسروجردی با شماره تلفن همراه وی تماس گرفتیم و با این پیغام مواجه شدیم: «برقراری ارتباط با مشترک مورد نظر مقدور نیست»
برای پرسیدن دلیل شباهت میان بنای یادبود قیصر امین‌پور و یک بنای ضدایرانی از خسروجردی، راه‌های دیگری را آزمودیم. تماس با شمارهٔ ثاتبی از وی نیز بی‌نتیجه بود تا آن‌که یک فرد آگاه از خروج خسروجردی از کشور خبر داد.
به نظر می‌رسد حسین خسروجردی، به دلایل سیاسی پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸، کشور را ترک کرده است. او همچنین از جمله کسانی بود که تلاش کرد با امضای یک بیانیه، اعتبار نهمین دوسالانهٔ بین‌المللی کاریکاتور تهران را خدشه‌دار کند.
وزارت فرهنگ و اقدام ضدفرهنگ!
در احداث بنای یادبود قیصر امین‌پور با کپی‌برداریِ صد در صدی از یک بنای ضدایرانی، پیش از هر چیز، مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مستحق سرزنش‌اند. بیش از ۵۰۰ میلیون تومان صرف ساخت بنایی شده است که به جای یادآوریِ شاعرِ دفاع مقدس، یادآور دشمنِ ۸ ساله است! و در این میان، گویی هیچ مسؤولی در سیستم وزارت ارشاد، بر ساخت این بنا نظارت هنری نداشته است. این فقدان نظارت، بدون شک برآمده از ناآگاهی مدیران و مسؤولانی است که بدون داشتن سوابق و دانش فرهنگی و هنری، بر مناصب فرهنگی تکیه می‌زنند.
برای پیگیری موضوع، با سید لطف الله سپهر، مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان خوزستان تماس گرفتیم و از وی دربارهٔ این شباهت ناراحت‌کننده پرسیدیم. سپهر، با تأکید بر این نکته که «خسروجردی» از طراحان خوب و مطرح کشور است، احداث بنای یادبود قیصر را تحت نظارت مسؤولان هنری خواند و شباهت میان بنای ضدایرانی با این آرامگاه را به کلی رد کرد!
خبرنگار ما در مواجهه با این موضوع، سپهر را به مشاهدهٔ تصاویر هر دو بنا ارجاع داد اما با این پاسخ مواجه شد: اصلا این طور نیست. اگر ایرادی وجود داشت مسؤولان هنری حتماً می‌گفتند. حالا معلوم نیست شما این اعجاز را از کجا درآورده‌اید!
سپهر در پاسخ به این سؤال که «طرح بنای یادبود قیصر امین‌پور از چه الهام گرفته شده» گفت: «معماری اسلامی».
کلاهِ بی‌اطلاعی!
به نظر می‌رسد چهرهٔ نیم‌گنبدها حتی توانسته مسؤولان فرهنگی استان خوزستان را هم بفریبد و چهره‌ای اسلامی به بنای آرامگاه بدهد. در این میان، افتتاح آرامگاه قیصر با معماریِ کپی‌برداری شده از یک بنای ضد ایرانی، توسط وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی جای تعجب دارد و این ابهام را پیش می‌آورد که: ظاهراً وزیر هم از این شباهت بی‌اطلاع بوده است.
و این کلاهی است که بی‌اطلاعی و ناآگاهی بر سر مسؤولان فرهنگی کشور گذاشت. آیا بعد از این، سیستم اجرایی کشور به انتصاب افراد فاقد دید فرهنگی و هنری بر مناصب فرهنگی ادامه خواهد داد؟
Sorry. No data so far.