استكبار امری نوظهور و مربوط به زمان ما نیست، بلكه مقوله‌ایست كه از ابتدای تاریخ به اشكال مختلف خود را در برابر جبهه‌ی حق و حقیقت ظاهر ساخته است. نظام جمهوری اسلامی نیز از ابتدای پیروزی‌اش به رهبری امام خمینی(ره) بر مبارزه هر چه جدی‌تر و محكم‌تر علیه استكبار و ظلم جهانی تأكید كرده است. در این میان یكی از نقاط اصلی بروز و ظهور این مشی استكبارستیزانه پیام‌های بنیانگذار كبیر جمهوری اسلامی حضرت امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب به كنگره‌ی عظیم عبادی و سیاسی حج است. در آستانه‌ی صدور پیام رهبر انقلاب به اجتماع بزرگ مسلمانان، جواد منصوری كارشناس مسائل سیاست خارجی به تبیین ابعاد این موضوع پرداخت.
– بر چه اساسی استكبارستیزی و برائت از مشركین از ابتدای پیروزی انقلاب با سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران عجین شده است؟
جمهوری اسلامی به عنوان نظامی كه می‌خواهد بر ارزش‌های اسلامی تكیه كند، به دنبال تقویت ایمان و مبارزه با شرك و كفر است. به همین دلیل است كه مبارزه با كفر، شرك و نفاق یكی از سیاست‌های ثابت و لایتغیر نظام است؛ همچنان كه در قانون اساسی كشور نیز بر این مسئله تأكید شده است. بنابراین مادامی كه نظام اسلامی موجودیت داشته باشد، چنین شعاری خواهیم داشت و دست برداشتن از این شعار را نوعی عقب‌نشینی از اعتقادات دینی و عدم درك ارزش‌های دینی می‌دانیم.
– این مسئله به صورت عینی و در سیره‌ی عملی امام(ره) چه جایگاهی دارد و در چه برهه‌هایی بروز و ظهور خود را نشان داده است؟
از سال 1341 كه حركت مبارزاتی امام(ره)، روحانیون و مردم علیه نظام سلطنتی و سلطه‌ی آمریكا بر ایران شروع شد، تقریباً در تمام صحبت‌های امام بحث مبارزه با آمریكا و اسرائیل مطرح بوده. در سال 1343 وقتی مجلس شورای ملی لایحه‌ی كاپیتولاسیون را تصویب كرد، امام آن‌چنان باصراحت در این خصوص صحبت كردند كه تردیدی برای هیچ كس نماند كه ایشان در جهت مبارزه با سلطه‌ی كفر و شرك اهل سازش و تسامح نیستند و این امر را یك وظیفه و یك اصل می‌دانند. حتی زمانی كه امام را تبعید كردند، باز می‌بینیم كه ایشان هر زمان كه امكان صحبت یافتند، علیه استكبار حرف زدند.
در سال 1357 دولت ایران دولت عراق را تحت فشار گذاشت تا امام خمینی را وادار به سكوت كند، ولی امام سكوت نكردند. دولت عراق هم ایشان را مجبور به ترك كشور عراق كرد. وقتی دولت كویت هم از پذیرش امام سر باز زد، ایشان تأكید كردند كه من فرودگاه به فرودگاه می‌روم و حرف‌هایم را می‌زنم. زمانی هم كه به پاریس رفتند، صراحتاً گفتند كه همه‌ی گرفتاری‌های ما از آمریكا و اسرائیل است. حتی علیه شوروی و انگلیس هم صحبت كردند و نشان دادند كه هیچ ملاحظه‌ای نسبت به این كشورها ندارند.
امام خمینی(ره) وقتی از پاریس وارد ایران شدند نیز از اولین صحبتشان در بهشت زهرای تهران تا آخرین لحظات عمرشان هیچ‌گاه دست از این صراحت در استكبارستیزی برنداشتند. این مقوله‌ای است كه امروزه توسط رهبر معظم انقلاب نیز به همان جدیت ادامه دارد.
– استكبار شیوه‌ی مبارزه‌ی خود علیه جهان اسلام را پیوسته در طول زمان تغییر داده است. مقام معظم رهبری در سخنی تصریح می‌كنند كه استكبار در چهره‌های مختلف در مقابل جبهه‌ی حق می‌ایستد و شیوه‌های دشمنی‌ورزیدنش نیز پیچده‌تر شده است. این مسئله چگونه قابل تبیین و مقابله است؟
من اعتقاد دارم كه محور فعالیت‌های نظام استكباری علیه جریان حق و دین، در طول تاریخ تقریباً ثابت است. آنچه كه تغییر می‌كند، ابزارها و روش‌ها و اسم‌ها و شعارها است وگرنه محور ثابت است. شما تمام مطالبی را كه قرآن درباره‌ی فرعون می‌گوید، جمع كنید و روی آن تدبر كنید؛ ملاحظه می‌كنید كه دقیقاً مطابقت دارد با آنچه كه در جهان امروز اتفاق می‌افتد. هیچ فرقی نمی‌كند. نهایت این است كه امروز با تعابیر و شكل‌های دیگری از آن مواجه هستیم.
امروز یك تحول كیفی در نظام سرمایه‌داری روی داده است كه توانسته فرهنگ را سوار بر هنر و تكنولوژی كند و آن را به‌سرعت در دنیا منتشر كند. یعنی توانسته فرهنگ و هنر را به شكلی بسیار قوی به خدمت بگیرد و نفوذ فرهنگ خودش را سرعت ببخشد. تأكید می‌كنم كه محور استكبار تغییر نكرده است. دقیقاً به همان دلایلی كه كفار مكه و مدینه در مقابل پیامبر(ص) می‌ایستادند، امروز هم استكبار در مقابل اسلام می‌ایستد.
امروز در تاكتیك‌ها و ابزارها تحول رخ داده است، اما اساس مخالفت همان‌ها است. زمان پیامبر تحریم بود، الآن نیز هست. آن روز تبلیغات، هوچی‌گری و ترور شخصیت بود، امروز هم هست. تعصب كوركورانه برای نپذیرفتن حق بود، امروز نیز هست. در زمان پیامبر مشركین وقتی نتوانستند در برنامه‌های خودشان به توفیقی دست یابند، جنگ به راه انداختند كه امروز نیز چنین می‌كنند. جنگ نرم و سخت آن هم فرقی نمی‌كند. ما اگر برنامه‌های كفار قریش را فصل‌بندی كنیم، می‌بینیم كه درست منطبق بر آن چیزی است كه امروزه در جبهه‌ی استكبار شكل می‌گیرد.
– یعنی شما معتقدید كه روح كلی استكبار در طول تاریخ ثابت بوده است، ولی در زمان‌های مختلف در قالب‌ها و شكل‌ها و شعارهای گوناگون جلوه كرده و خود را نشان داده است.
بله. نمونه‌اش این است كه برخی تصور می‌كنند جنگ نرم یك پدیده‌ی جدید است، در حالی كه اصلاً این‌طور نیست. تصور می‌كنند جنگ فرهنگی یك پدیده‌ی جدید است، در حالی كه چنین نیست. در كودتای 28 مرداد 1332 توسط آمریكا و انگلیس، 5 افسر سازمان CIA كه تخصص كار فرهنگی داشتند، وارد ایران شدند و در آن زمان اقدام به انجام 15 كار فرهنگی كردند. بنابراین جنگ نرم مقوله‌ی جدیدی نیست. این كه رهبر معظم انقلاب در قم فرمودند آنها از 20 سال پیش برای جریان‌های بعد از انتخابات 88 برنامه‌ریزی و طراحی كرده بودند، مؤید این مسئله است و به این معنی است كه ما متوجه چنین امری نشده‌ایم؛ همچنان كه در 28 مرداد نیز متوجه نشدیم كه آمریكایی‌ها در 15 رشته‌ی فرهنگی كار می‌كردند.
– كشورهای جهان اسلام چه ترفندها و تاكتیك‌هایی را باید به كار بگیرند تا در مقابل استراتژ‌ی‌ها و دشمنی‌های استكبار از استحكام و مصونیت كافی و جدی برخوردار باشند؟
معمولاً مستكبران تاریخ روی چهار نكته متمركز بوده‌اند:
الف) ایجاد اختلاف بین نیروهای فعال و مؤثر در جامعه
ب) خریدن و به خدمت گرفتن بخشی از نیروهای فعال و تأثیرگذار بر جامعه و مزدور كردن آنها
ج) نیازمند كردن حكومت‌ها به خود با این هدف كه حكومت‌ها در مقابل نیازشان انعطاف و سازش به خرج بدهند؛ (مثل وابستگی جدی كشور ما به نفت كه ریشه در سال‌های قبل از انقلاب دارد.)
د) در اختیار گرفتن دستگاه‌های تبلیغاتی.
در توضیح این مورد باید تصریح كنم كه در طول تاریخ، استكبار دستگاه‌های تبلیغاتی را در اختیار داشته است. شما ببینید معاویه چگونه در شام با تبلیغات خودش آن انحراف‌های عجیب فكری را در جامعه به وجود آورد.
یكی از مهم‌ترین ابزارهای سِحر و جادوگری استكبار، دستگاه‌های تبلیغاتی‌اش است. اگر فوعون صحبت از ساحران می‌كرد، امروز ساحران استكبار تلویزیون‌های بین‌المللی، سایت‌ها، ماهواره‌ها و فیلم‌های سینمایی هستند.
– شما یكی از افرادی هستید كه به دلیل موقعیت كاری خودتان در وزارت امور خارجه و تجربه‌ی تصدی سفارت ایران در كشورهای مختلف، با چهره‌های سیاسی زیادی دیدار كرده‌اید. به همین دلیل قطعاً شیوه‌های دشمنی ورزیدن و میزان آمادگی و تجهیز آنها برای مقابله با ایران را دیده‌اید و آن را از نزدیك لمس كرده‌اید. لطفاً برخی از مصادیق و نمونه‌های این دشمنی‌ها را برای ما بازگو كنید.
در 30 سال گذشته وقتی كه غرب متوجه شد جهان اسلام به‌تدریج در حال فعال شدن است و جریان فكر و نهضت اسلامی در دنیا رو به گسترش است، در وهله‌ی اول اقدام به تأسیس مراكز اسلام‌شناسی، شیعه‌شناسی، ایران‌شناسی و زبان فارسی كرد تا بتواند به‌خوبی با جهان اسلام مقابله كنند. دومین كار آنها این بود كه تعداد زیادی از مسلمانان ایران و كشورهای دیگر را استخدام كردند تا از معلومات و تجربیاتشان برای مبارزه با دیگر مسلمانان استفاده كند. ما الآن می‌بینیم كه بخش عمده‌ای از مشاوران دشمنان ما از ایرانیان خودمان هستند كه به آنجا رفته‌اند.
كار سوم آنها هم این بود كه تعدادی از دولت‌های مسلمان را در مبارزه علیه اسلام تقویت كردند و از آنها حمایت كردند. دولت‌هایی مثل عربستان و مصر و تونس و مراكش و حتی كویت از جمله كشورهایی بودند كه تقویت شدند تا جلوی اسلام بایستند.
– امام خمینی(ره) در زمان حیاتشان هر سال در موسم حج پیامی به حجاج بیت‌الله الحرام می‌دادند. رهبر معظم انقلاب نیز در تداوم این اقدام، همه‌ساله پیامی خطاب به حجاج بیت‌الله‌الحرام محرم صادر می‌كنند. بخش مهمی از این پیام‌ها مربوط به برائت از مشركین و توجه جهان اسلام به دشمن بیرونی و درونی است. به نظر شما عامل اصلی تضاد و تعارض جهان استكبار و جهان اسلام به عنوان دو جبهه‌ی روبه‌روی هم چیست؟
به‌طور عمده و در طول تاریخ، دو جریان با شكل‌ها و اسم‌های متفاوت همواره در مقابل هم بوده‌اند؛ جریان حق و جریان باطل. این دو جریان پس از این هم در طول تاریخ ادامه خواهد یافت. اعتقاد ما این است كه باید در مقابل ظالمان و كافران بایستیم و مقاومت كنیم و همیشه و همه جا از كفر و شرك برائت بجوییم. این مسئله مربوط به یك زمان و مكان خاص هم نیست، بلكه یك امر دائمی است.
در سرزمین مكه و در ایام حج، مبارزه‌ی حق علیه باطل تجلی و نمود بارزی دارد. ماهیت حج عبارت از بندگی خدا و آزادی از هر چه غیر خدا است. به همین دلیل است كه در هنگام حج، بحث برائت از مشركین مطرح می‌شود. و روی آن تأكید می‌شود وگرنه در زمان‌ها و سرزمین‌های دیگر طرح این بحث جایی ندارد.
حضرت امام(ره) از همان سال اول پیروزی انقلاب و بنا بر سنت پیامبر(ص) در ایام حج، بحث برائت از مشركین را مطرح كردند كه همچنان نیز دنبال می‌شود. در زمانه‌ی ما شعار استكبارستیزی یك شعار اساسی و راهبردی برای جهان اسلام و در مقابله‌ی با كفر جهانی است.
موسم حج به دلیل این كه مسلمانان از تمام كشورهای دنیا در آن حضور دارند، فرصت مناسبی برای مبارزه با استكبار است. این پیام از طریق تمتع‌گزاران و شركت‌كنندگان به كشورهای آنها می‌رسد و بازتاب می‌یابد. سال گذشته و طبق آمار، مسلمان‌ها از 156 كشور در مراسم حج شركت كرده بودند.
البته استكبار سعی كرده تا حج به معنای واقعی انجام نشود. آنها روی این مقوله كار زیادی صورت دادند، چرا كه اگر حج به معنی واقعی انجام گیرد، كل جهان اسلام متحول می‌شود. نمی‌گذارند در ایام حج، مسلمان‌ها آنچه را بجا بیاورند كه فلسفه‌ی واقعی حج است.
Sorry. No data so far.