اسرائیل در دهانه آتشفشان

نگراني عميق دولت اوباما بيانگر آن است که سعي و تلاشهايش براي شروع مجدد فرايند گفتگوهاي صلح با شکست مواجه شده است.
هر کسي مي تواند اين نگراني را بفهمد که دولت اوباما بايد چنين سرسختي، پاکشيدن و تسويه حساب هايي را از جانب بنيامين نتانياهو، نخست وزير و محمود عباس، رييس تشکيلات خودگردان در نظر مي گرفت. چالشي بين اوباما و اسلاف او ( رييس جمهور هاي قبلي) مبني بر اينکه چه کسي دستاوردهاي صلح بيشتري در خاورميانه داشته است، وجود ندارد. اين مسئله جنگ بازدارنده است. آمريکا بدنبال رهايي از سعي و تلاش هايي است که موجب افزايش خطر درگيري مي شود، بخصوص زماني که حوادث مثل آتش زير خاکستر هستند.
نشان ها حاکي از وقوع انفجاري قريب الوقوع از همه جهات است: ايران، لبنان، کرانه باختري، نوار غزه و همچنين اسراييل که به تنهايي عليه همه آنهاست. بجاي تلاش براي وضعيت آرام، رهبران منطقه در حال تيز کردن شمشيرها و تبادل اظهارات تند عليه يکديگر هستند. نقطه ضعف آشکار رهبران سياسي جهان، تشويق رهبران منطقه به اقدامات مخاطره آميز است.
اما از جانب ايران، مسابقه تسليحاتي بعلاوه تهديدات فزاينده در حال رخ دادن است. اسراييل تهديد به شروع مجدد جنگ بازدارنده و نابودي تسهيلات هسته اي ايران مي کند. ايران اسراييل را به نابودي از طريق حمله تلافي جويانه تهديد کرده است. تدارکات نظامي هر دو طرف به تهديد هاي آنها اعتبار مي بخشد.اسراييل بودجه نظامي اش را افزايش داده و نيروهاي هوايي اسراييل براي جنگ هاي بلند مدت آموزش مي بينند، در حالي که ايران موشک هاي زمين به زمين را آزمايش مي کند. ايران در حال تسليح حماس و حزب ا.. به موشک هايي که قابليت دسترسي به مرکز اسراييل را دارند مي باشد و اسراييل در حال بهبود و گسترش سيستمهاي دفاع موشکي براي دفاع از سرزمين خود هنگام جنگ است. اسراييل براي انجام يک عمليات گسترده در ماه مي برنامه ريزي مي کند. کابينه تصميم به توزيع ماسک گازي براي کل جمعيت اسراييل گرفته است. به همين دليل گروه هاي نجات خود را براي کسب تجربيات بيشتر در مواجهه با فاجعه هاي بزرگتر به هاييتي فرستاد. ايران يک پيمان دفاعي با سوريه امضاء کرد و روابطش را با ترکيه تقويت کرده است، در حالي که اسراييل به مصر نزديک شده است.
در شمال، هم اسراييل و هم حزب ا… بدنبال تکميل تدارکات نظامي براي جنگ هاي دور دست هستند و آشکارا همديگر را به به عدم انجام آن تهديد مي کنند. بازدارندگي دو جانبه بر مبناي اضمحلال حتمي طرفين است: موشک هاي لبنان به سوي اسراييل در برابر تهديد اسراييل به نابودي لبنان قرا دارند. در کرانه باختري فلسطينيان بدنبال انتفاضه سوم هستند، که بر نافرماني مدني عليه شهرکها و ديوار هاي حائل تمرکز خواهند کرد و آنها از طريق ديپلماتيک انزواي اسراييل را جستجو مي کنند تا شناسايي دولت فلسطيني را به دست بياورند. مقامات ارشد فلسطين، از جمله سلام فياض(Salam Fayyad)، نخست وزير، بدنبال برگزاري جلسه عمومي با کميته هاي مردمي در راستاي اعتراض به ساخت ديوار حائل در بيلين(Bilin) و نعلين (Naalin) است. زيرا آنها اين شيوه را راهي مناسب براي به رسميت شناختن حقوقشان بدون توسل به حملات انتحاري مي دانند. در ارتباط با نوار غزه، تبادل زندانيان بين بين حماس و اسراييل متوقف شده است، در حالي که آتش بس بواسطه افزايش حوادث مرزي کمرنگ مي شود.
اسراييل مشکل استراتژيک دارد. نتانياهو در ياد واشم(Yad Vashem) درباره نداهايي در مورد نابودي دولت يهود هشدار داد و رويارويي با دشمن پيش از پيشروي آن را در خواست کرد. اما جهان در حال تغيير جهت گيري در حمايت از اسراييل است و اينکه جهان اسراييل را به عنوان دولت مطرود اشغالگر که توسط دولت راستگراي افراطي هدايت مي شود ، در نظر مي گيرد. در داخل اسراييل، ترکيب ترس از هولوکاست ديگر و انزواي بين المللي موجب بروز مشکلاتي شده است، بويژه زماني که نتانياهو جلوگيري از قدرتمندي اين دشمن را طي چند هفته پيش درخواست کرده بود.
در ارتباط با فلسطينيان، نتانياهو بعد از بي توجهي کاخ سفيد و تشکيلات خودگردان به اقداماتش، سريعا به سمت راست تغيير جهت داد. زماني که رسانه ها ي چپ دوباره به او و همسرش حمله کردند. تلاش دولت او براي يهودي کردن شرق اورشليم با استقبال گرم نير برکات(Nir Barkat) ، شهردار مواجه شد، که اين امر به اعتراض گسترده فلسطينيان و حاميان آنها منجر شد.
مواضع سياسي نتانياهو مبني بر الحاق شهرک هاي اصلي کرانه باختري و حفظ کنترل نظامي بر دره اردن، متفاوت از رويه هاي اسلاف او،اولمرت و باراک نيستند. نتانياهو هنگام سخنراني در مراسم درخت کاري در شهرک هاي معاله آدوميم(Maaleh Adumim) و گوش عتصيون (Gush Etzion) گفت: ما براي هميشه در اينجا مي مانيم- اين سخن او به راست گراها نزديک تر است- ولي در ديدگاه بين المللي اين سخن تحريک آميز تلقي مي شود. و موضوع توقف موقت ساخت شهرک ها در مدت هشت ماه به پايان خواهد رسيد.
در اين وضعيت، اگر بازيگران منطقه اي به حال خود رها شوند، آنها زنداني خواسته هاي خود در تسويه حساب با ساير رقبا قرار مي گيرند و اين امر احتمال وقوع جنگ را افزايش خواهد داد. شايد اوباما کور است و اين مسئله را نمي فهمد و يا اينکه از اعراب و يهوديان خسته شده است. اما احتمال سومي هم مبني بر انجام عملي همانند هنري کيسينجر قبل از جنگ يوم کيپور(Yom Kippor) وجود دارد: او منتظر وقوع جنگ مي ماند و سپس طرف هاي زخم خورده از جنگ را به آمريکا فرامي خواند تا آنها را از اين وضعيت نجات داده و نظم جديدي را بر آنها تحميل کند.

منبع: هاآرتص
نويسنده: آلوف بن (Aluf Benn)
مترجم: سيد مهدي موسوي
تاريخ: 27/1/2010 – 7/11/1388