رئیس جمهور آمریکا سال 2011 را در حالی آغاز کرده که با چالش های فراوانی در امور داخلی و سیاست خارجی مواجه است. به نظر می رسد که باید پرسید چه رویدادهایی در سال 2011 رخ خواهند داد؟ باید منتظر ماند و دید که باراک اوباما چگونه با این چالش ها دست و پنجه نرم می کند.
مهمترین این چالش ها عبارتند از:
1- افغانستان و پاکستان
برای حدس اینکه مناقشه افغانستان و پاکستان اولین چالش مهم اوباما در سال 2011 خواهد بود ، دیگر نیازی نیست به کسی جایزه داد. اواسط سال 2011 روند خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان آغاز خواهد شد. اعلام روند خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان توسط رئیس جمهور آمریکا از ژوئیه 2011 باعث شده تا شک و شبهات در مورد آینده افغانستان همچنان باقی بماند. پس از گذشت 10 سال از آغاز جنگ افغانستان، روند پیشرفت ها در این کشور کُند است. به رغم یکسری دستاوردها در این کشور، مشکلات بنیادین همچنان در افغانستان پابرجاست. موضوع پناهگاههای اَمن شبه نظامیان در پاکستان نیز شرایط را در جنگ علیه شبه نظامیان در افغانستان و پاکستان سخت تر کرده است. موضوع فساد مالی دولت افغانستان نیز نگران کننده است. همچنین عدم اطمینان به نیروهای امنیتی و پلیس افغانستان شک و تردیدها را در مورد روند واگذاری مسئولیت های امنیتی افغانستان به نیروهای افغان افزایش می دهد.
2- ایران
قرار است ماه آینده میان ایران و اعضای گروه 1+5 در استانبول مذاکرات دیگری برگزار شود اما بعید است که ایران از برنامه هسته ای خود صرف نظر کند. ایران اکنون به غنی سازی اورانیوم در خاک خود ادامه می دهد و احتمال حمله به اسرائیل به ایران نیز وجود دارد؛ موضوعی که اوباما تلاش کرده از انجام آن جلوگیری کند.
3- چین
امیدهای اولیه اوباما برای ایجاد شراکت استراتژیک با دولت پکن اکنون بیشتر شبیه این است که اکثر اقتصاددانان از آن به عنوان “بی اعتمادی استراتژیک” یاد می کنند. چین از فروش تسلیحات نظامی از سوی دولت اوباما به تایوان و همچنین دیدار اوباما با دالای لاما رهبر معنوی تبت در کاخ سفید خشمگین است. حتی احتمال بروز جنگ ارزی میان آمریکا- چین در سال 2011 نیز وجود دارد. با توجه به اینکه جمهوری خواهان بیشتری در کنگره راه یافته اند، این احتمال وجود دارد که کنگره به اوباما برای اتخاذ یک نگرش سختگیرانه تر در قبال چین فشار آورد. نفوذ فزاینده چین در آسیا و افزایش تقویت امور نظامی این کشور، آمریکا را نگران کرده است. اوباما قطعا در مناقشاتی همچون موضوع برنامه هسته ای ایران و کره شمالی به چین نیاز دارد.
4- کره شمالی
پس از حمله کره شمالی یه یک جزیره کره جنوبی و همچنین حمله به یک زیردریایی کره جنوبی، پیش بینی رفتار دولت پیونگ یانگ در سال 2011 حتی برای آمریکا نیز سخت است. دولت اوباما به خود در فشار آوردن به چین برای مهار کره شمالی در تحولات اخیر در شبه جزیره کره تبریک گفته است. اما در سال 2011 کره شمالی چالشی جدی برای اوباما محسوب می شود.
5- مناقشه اسرائیل- فلسطین
اوباما از زمان به قدرت رسیدن تلاش بسیاری در حل و فصل مناقشه اسرائیل- فلسطین کرده است. حتی در دوران اوباما مذاکرات مستقیم میان اسرائیل-فلسطین از سر گرفته شد اما به دلیل از سرگیری شهرک سازی های اسرائیل این مذاکرات بار دیگر متوقف شد. عده اندکی به حصول توافق نهایی صلح میان اسرائیل- فلسطین امیدوارند. حتی برخی گمانه زنی ها از احتمال بروز جنگ میان اسرائیل با حماس و حزب الله لبنان حکایت دارد. اوباما نتوانسته دولت نتانیاهو را به توقف شهرک سازی ها متقاعد کند.
6- اوباما و جایگاه آمریکا در جهان
محبوبیت اوباما در آمریکا به شدت کاهش یافته و جمهوری خواهان نیز از این شرایط برای انتخابات سال 2012 به نفع خود استفاده می کنند. جامعه جهانی نیز که پیشتر امیدهای فراوانی به اوباما داشته اکنون از وی ناامید شده است. پس از انتخابات اخیر میان دوره ای کنگره بسیاری به این موضوع اعتقاد پیدا کرده اند که قدرت و نفوذ اوباما در داخل و خارج این کشور کاهش یافته است. این موضوع در جایگاه آمریکا در جهان نیز تاثیر گذاشته است. در دوران اوباما، آمریکا آن قدرت همیشگی در تبادلات دیپلماتیک را نداشته است. در این دوران نیز صحبت های فراوانی در محافل مختلف از افول قدرت آمریکا در جهان شده است.
7- لبنان
با توجه به اینکه دادگاه تحت حمایت سازمان ملل قرار است گزارش خود را در مورد ترور رفیق حریری در سال 2005 اعلام کند، احتمال بروز خشونت در لبنان وجود دارد. اوباما سفیر آمریکا در سوریه را پس از پنج سال غیبت دیپلماتیک واشنگتن در دمشق منصوب کرد. نقش سوریه در اوضاع لبنان نیز موثر است. اوضاع لبنان اکنون آرام است اما اوباما ممکن است در سال 2011 با یک لبنان پرتنش مواجه شود.
8- اقتصاد جهان و آمریکا
انتظار می رود بهبودی شرایط اقتصادی جهان در سال 2011 کُند باشد. به نظر می رسد 2011 سال سیاستهای سختگیرانه دولتهای جهان باشد. اما آسیا در سال 2011 به رشد اقتصادی خود ادامه خواهد داد و ظهور چین به عنوان یک قدرت اقتصادی برای آمریکا نگران کننده خواهد بود. نرخ بیکاری در آمریکا نیز بالا است و به نظر می رسد که دولت اوباما با افزایش کسری بودجه نیز روبرو شود.
9- روسیه
اوباما مدتهاست تلاش کرده روابط خوبی با روسیه ایجاد کند اما در سال 2011 احتمالا نقش ولادیمیر پوتین نخست وزیر روسیه در عرصه قدرت پررنگ تر خواهد شد. چون وی می خواهد در انتخابات سال 2012 شرکت کند. معاهده جدید استارت نیز توانست روابط آمریکا- روسیه را بهبود بخشد اما تصویب نهایی این معاهده در کنگره آمریکا به چالشی جدی برای اوباما تبدیل شده است.
10- ویکی لیکس
انتشار اسناد محرمانه بسیاری از جنگ عراق و افغانستان و همچنین اسناد محرمانه دیپلماتیک آمریکا رویداد بزرگ سال 2010 بود. به نظر می رسد که دولت اوباما تصمیم گرفته جولیان آسانژ موسس سایت ویکی لیکس را تحت پیگرد قانونی قرار دهد و در آمریکا محاکمه کند. اما به نظر می رسد سایت ویکی لیکس نیز همچنان قصد دارد به افشاگری هایش ادامه دهد.
Sorry. No data so far.