تریبون مستضعفین- هاتف خالدی – در روزهای 21 و 22 ژانویه همین هفته، کشورهای آمریکا، انگلیس ، فرانسه ، روسیه ، چین، آلمان و ایران در استانبول ترکیه برای بحث در مورد برنامه هسته ای ایران گرد هم خواهند آمد. این نشست در واقع ادامه گفت گوهای این کشورها در اجلاس دسامبر سال گذشته در ژنو است. در آستانه این دیدار مهم، استراتژیست های آمریکایی در موسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک Washington Institute for near east policy گزارشی از روند فعالیت های هسته ای و اقدامات کشورهای غربی علیه ایران ، نوشته اند که خواندن آن نیات و اهداف مکارانه آنان در باره برنامه هسته ای ایران و به طور کلی جمهوری اسلامی در منطقه را نمایان می کند.
در بخش هایی از این گزارش که به قلم سیمون هندرسون Simon Henderson مدیر برنامه خلیج و سیاست انرژی Gulf and Energy Policy در موسسه واشنگتن نوشته شده است ، آمده است:
مسیر دیپلماتیک
اجلاس استانبول که توسط رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا ، خانم کاترین آشتون رهبری می شود در لوای اتحادیه سه کشور اروپایی + 3 (آمریکا ، چین و روسیه ) برگزار خواهد شد. این گروه متناوبا با نام گروه 5+1 نیز خطاب می شوند، گروهی که متشکل از 5 کشور عضو دایم شورای امنیت سازمان ملل و کشور آلمان است. اجلاس دسامبر ماه گذشته در ژنو برگزار شد به طور مشخص پیشرفت هایی هر چند اندک در زمینه گفتگو میان طرفین داشت به طوری که ادامه این گفت و گوها به ترکیه موکول شد که در واقع این اعطای یک امتیاز ویژه به طرف ایرانی بود. در کنفرانس خبری پس از اجلاس ژنو آشتون گفت که گفتگوهای ریز و دقیقی بر سر مساله هسته ای ایران میان طرفین انجام گرفته است و ایران باید به تعهدات بین المللی خود عمل کند. وی از پاسخ دادن به سوالات جزئی تر طفره رفت. با این وجود نماینده ایران سعید جلیلی در کنفرانس خبری از گفتگوهای سازنده برای یافتن نقاط مشترک میان 6 کشور سخن گفت و در عین حال بر حق ایران برای استفاده از انرژی هسته ای و عدم مصالحه ایران بر سر این حق تاکید ورزید.
پس از این گفتگوها ایران از کشورهای پیشرفته و گروه 3+3 دعوت کرد تا برای بازرسی از تاسیسات هسته ای ایران در نطنز و راکتور هسته ای اراک (که ممکن است برای تولید پلوتونیوم به کار گرفته می شود ) به ایران بیایند. به طور معناداری همه کشورهای 3+3 این دعوت را رد کردند، هرچند به نظر می رسید که چین و روسیه در سیاست گذاری های خود بیشتر به سوی ایران متمایل باشند. نکته قابل توجه این که ترکیه میزبان این دوره از گفتگوها نیز این دعوت رسمی را رد کرد، اگر چه به نظر می رسد آنکارا پس از رد شدن پیشنهاد مصالحه آمیز ترکیه-برزیل توسط گروه 3+3 بیشتر به سوی ایران نرمش نشان می دهد.
مسیر تحریم
پس از اجلاس ژنو ، اروپا و آمریکا حلقه تحریم های اقتصادی علیه ایران را تنگ تر کردند ، به طوری که دسترسی ایران به سیستم های مالی بین المللی را بسیار دشوار کردند. این تحریم ها بیشتر در زمینه صنعت نفت ایران (ایران دارای دومین ذخیره نفت در جهان است) و هم چنین واردات بنزین (گفتنی است رژیم ایران در تولید به میزان مورد نیاز روزانه بنزین دچار مشکل است) می باشد. این اقدامات باعث شده است که ایران قیمت بنزین در جایگاههای سوخت گیری را افزایش دهد ، اقدامی که باعث ناخشنودی مردم ایران شده است. با این وصف ، افزایش قیمت تدریجی نفت در جهان باعث شد که در آمد نفتی ایران در سال 2010 در مقایسه با سال 2009 افزایش یابد و بدون تحریم های همه جانبه این افزایش حتی در سال 2011 نیز وجود خواهد داشت.
این تحریم ها هم چنین شامل ابزار آلات مشکوکی که ممکن است در صنایع اتمی مورد استفاده قرار گیرند نیز می شود. اخیرا روزنامه وال استریت ژورنال در مقاله ای از به تاخیر افتادن پیشرفت برنامه هسته ای ایران به دلیل چنین تحریم هایی خبر داد. موادی هم چون فیبر کربن و فلزات مخصوصی (maraging steel) از جنس مارتینیک سخت و شکننده که عملیات حرارتی aging بر روی آنها انجام شده است. در واقع هر دوی این مواد در روتور سانتریفوژ وجود دارند . قدرت و استقامت و انعطاف پذیری عوامل مهم و حیاتی در طراحی روتور های سانتریفوژ هستند. در حال حاضر روتور های سانتریفوژهای P1 ایران که در نظنر مورد استفاده قرار می گیرد از چندین تیوب کوچک آلومینیوم ساخته شده که توسط اتصالات فنری مانند از نوع فلزات مخصوص maraging steel به هم پیوند داده شده اند. با این حال رژیم ایران سانتریفوژهای نوع P2 را نیز طراحی و تولید کرده است که روتور آنها تماما از همان نوع فلز مخصوص ساخته شده و این باعث کارایی بالاتر و سرعت بالاتر این دستگاه می شود. علی ای حال به نظر می رسد رژیم ایران قادر به تولید این نوع فلز مخصوص در مقیاس بزرگ نیست و به جای آن سعی دارد از فیبرهای کربنی در روتورهای سانتریفوژ پی 2 بهره مند شود.
مسیر خرابکاری و ترور و قتل
هشیاری عمومی برنامه هسته ای در ایران در پی انتشار خبر آلوده شدن برنامه های رایانه ای سیستم های تاسیسات هسته ای ایران به ویروس Stuxnet افزایش یافته است. ویروسی که به استناد مقاله روزنامه نیویورک تایمز یک عامل خرابکاری طراحی شده توسط آمریکا و اسراییل بوده است. این ویروس رایانه ای طوری طراحی شده است که با نفود در سیستم کنترلی ، فشار غیر قابل تحملی را بر روی روتور های سانتریفوژ ، با افزایش ناگهانی سرعت روتورها و کاهش مجدد آن ، اعمال می کند. بنا به گزارش آژانس انرژی اتمی چندین واحد از سانتریفوژهای ایران در نطنز از کار افتاده اند.
علاوه بر اینها ، رژیم ایران اخیرا چند نفر را در رابطه با ترور دانشمند هسته ای و فیزیکی ایران که در ژانویه سال گذشته اتفاق افتاد دستگیر کرده است که گفته می شود همه آنها به سرویس های جاسوسی اسراییل متصل بوده اند . دو دانشمند هسته ای دیگر ایران نوامبر سال گذشته در تهران ترور شدند . یکی از آنها که بمب به در ماشینش چسبانده شده بود کشته شد و دیگری که توسط سازمان ملل به خاطر فعالیت های کاری اش از سفر منع شده بود به شدت مجروح شد. در کنفرانس ژنو سعید جلیلی با نشان دادن تصویر دانشمند ترور شده از اشتون خواست که در برابر این اقدامات تروریستی موضع گیری کند.
مشکل تعریف موفقیت
مقامات آمریکایی عقیده دارند که برنامه هسته ای ایران به تاخیر افتاده است و بنا به گزارش سرویس جاسوسی اسراییل موساد و شخص میر داگان Meir Dagan این رژیم تا سال 2015 قادر به دستیابی به سلاح هسته ای نیست. با این حال داگان در کمیته پارلمانی اسراییل هشدار داد که در شرایط خاصی ممکن است این برنامه زمانی برای ایران کاهش یابد!
یک دغدغه ای که در حال حاضر وجود دارد این است که گمان می رود ایران بتواند از بیرون از مرزها برای پیشرفت برنامه هسته ای اش کمک دریافت کند. در نوامبر سال پیش، کره شمالی که پیش از این در تجهیز ایران به موشک های دوربرد کمک کرده است افشا کرد که دارای سانتریفوژهای نوع پی 2 است که این گمانه را تقویت می کند که ایران این دستگاهها را از پیونگیانگ دریافت کند. کره شمالی هم چنین می تواند ایران را با اورانیوم غنی شده برای تولید بمب اتمی تجهیز کند. باید به این نکته توجه کرد که در سال 1982 چین به پاکستان به میزان تولید دو بمب اتم اورانیوم غنی شده تحویل داد.
موقعیت فعلی آمریکا و همکارانش در مذاکرات ترکیه این است که ایران علاوه بر توضیح دادن درباره تاریخچه فعالیت های هسته ای اش نباید در هیچ سطحی به تولید اورانیوم غنی شده بپردازد. چالش اصلی و اساسی پل زدن از به تاخیر انداختن برنامه هسته ای ایران به سوی راهی برای درهم شکستن سرسختی ایران برای ادامه غنی سازی در خاک این کشور و تولید سلاح هسته ای است. به نظر می رسد در این مرحله دیپلماسی بیشتر و تحریم های بیشتر و فراگیرتر سازمان ملل ضروری باشد. عملیات خصمانه علیه ایران نیز می تواند متعاقبا در این راستا سودمند تلقی شوند.
Sorry. No data so far.