افاضات يك تازه متأهل درباره ازدواج!

*ازدواج خارج از نوبت!

در فاميل پدري بنده سه پسرعموي بزرگتر از خودم دارم كه هر سه همچنان در سلوك عزبي خويش ثابت قدمند و به معيت پدر به ادامه تحصيل مشغولند! در فاميل مادري هم از ميان 5 پسرخاله و پسردايي كه از بنده بزرگترند تنها دوتا ازدواج كرده­اند و 60% آمار همچنان ادله كافي براي تشكيل خانواده نيافته­اند. در خانواده همسر عزيز ما هم وضع به همين منوال است و جواناني در بازه سني 24 تا 30 مصاحبت با همديگر را به مصاحبت با همسر ترجيح مي­دهند. ضمن اينكه اخوي گرام هم مصاحبت با پوپر و كانت و نيچه و فرويد را به مصاحبت با هر موجود ديگري ترجيح داده و يحتمل ازدواج را در زمره سنتهاي منحط باقي مانده از دوران پساتوتميسم قلمداد مي­كند!

تحقيقات كيفي بنده از نمونه­ هاي دور و نزديك و البته احتمالاً غيرمعرف از كل جامعه آماري، صرفاً به عنوان يك فرضيه نشان مي­دهد كه نسلي از جوانان ما – همانها كه در برهه چند ساله اول انقلاب به دنيا آمده ­اند و جوانيشان مصادف با دوران پرتنش دوم خرداد بود- اساساً به اين نتيجه نرسيده ­اند كه بايد ازدواج كنند. جداي از اينكه نخواسته­ اند يا خواسته­ اند و نشده يا تبيين علت چنين پديده­ اي، چنين به نظر مي­رسد كه در دوران فعلي حتي «فكر كردن» به مقوله ازدواج براي عده ­اي «مضحك» و براي عده­ ي ديگري بسيار «بعيد» مي­ نمايد.

*ضرورت ازدواج؟

اين روزها گهگاه كه بعضي از دوستان و آشنايان مرا مي­ بينند مي­پرسند كه فلاني آزادي­ ات كمتر نشده؟ شرايطت سختتر نشده و من هم بدون ترس جواب مي­دهم كه بعله شده!، چرا كه اساساً اين سؤال را ناشي از ديدگاهي نادرست به زندگي مي­دانم.

پيش­فرض يك همچون سؤالي به عقيده بنده اينست كه ما و امثال ما ايده­‌آلي كاذب از زندگي را بصورت حياتي لاقيد و بي­بندوبارانه كه هر اراده­اي الساعه به فعليت درآيد و مجموعه عالم بر وفق مراد ما حركت كنند، تصور مي­كنيم و حال آنكه خالق اين دنيا غرض ديگري از خلق آن داشته و فلسفه و محتواي ديگري را در باطن قواعد عالم نهاده است و آن اينست كه «كمال» را به ازاي «بهايي» مي­دهند. در مادي­ترين چارچوب فكري هم لاجرم رياضت و زحمت با ميزان پاداش متناسب است و اين تناقضي است كه تنها با غلت زدن در سرگرميها و ايجاد غفلت اجباري ناشي از موسيقي و سينما و فحشا و تفريح و مصرف افراطي در نظامهاي الحادي حل مي­شود. خانواده دستگاه شگفت­‌انگيزي براي رشد و تكامل انساني است و ارزش آن با هيچ سيستم ديگري قابل مقايسه نيست. چه چيزي جز محبت اصيل و ريشه­‌دار مندرج در رابطه زناشويي و خانوادگي مي­تواند انسان را از پيله­ كريه خودمداري و خودگرايي و خودخواهي بيرون بكشد و طعم شيرين خدمت و دلسوزي و ايثار را به نهاد الهي انسان بچشاند؟

*همزماني ازدواج و كنكور، ابلهانه یا هوشمندانه؟!

اگر كسي هستيد كه كسي كاري به شما ندارد و شما هم كاري به كار كسي نداريد، هروقت ازدواج كنيد فرقي نمي­‌كند. ايام اول پس از عقد تمركز و فراغت خاصي را مي­طلبد كه براي چنين كسي هميشه مهياست. اما اگر مثل بنده بي­مايه كسي هستيد كه يا هميشه كرم اين طرف و آنطرف رفتن و سرك كشيدن و شلوغ كردن داريد و يا بواسطه همين جنب و جوش كار دست خودتان داده‌­ايد و هزارويك موضوع و طرح و آدم را به نوعي به خودتان پيوند زده­‌ايد هميشه پيدا كردن يك فرصت كار سختي است و براي من اين فرصت بخوبي به بهانه كنكور مهيا شد! كنكور مثل حائلي است كه ميان تو و اجتماع قرار مي­گيرد تا تمركز كافي بر اتفاق بزرگي كه در زندگي­ات افتاده داشته باشي. از آنجايي كه كنكور نيازي به مفهومي خواندن ندارد و عمده كار تستي و يادگيري سطحي است، ماهيت آن اين اجازه را به شخص مي­دهد كه تمركز ذهني و رواني خود را بر روي موضوعي ديگر متوجه كند. كما اينكه من سال گذشته همين خلأ ناشي از عدم تمركز را به وسيله تمركز بر روي ماهيت جامعه شناسي حل كردم و امسال پيش از ازدواج اين تمركز را بر روي ازدواج و معيارها و آينده زناشويي خود قرار دادم كه به لطف الهي نهايتاً منجر به يافتن گزينه مورد نظر و برقراري عقد شد.

*هنر برنامه­‌ريزي

سالهاست كه سيستم آموزشي مثل يك «شابلون» روي زندگي ما قرار گرفته و سنگيني حضور آن و تعيين تكليف آن براي قريب به هفتاد-هشتاد درصد اوقات زندگي ما (به طور متوسط براي يك دانشجوي نرمال(!) شريفي) قدرت مديريت و برنامه­‌ريزي براي نيازها، فعاليتها، تواناييها، روابط و انتظارات و توقعات بيروني و ترسيم طرحي جامع براي زندگي شخصي با در نظر گرفتن نسبت امور با يكديگر و تشخيص اولويتها را از ما مي­گيرد. براي يك دانشجوي كم­مهارت در برنامه‌­ريزي مثل من كه به عنوان مثال به سختي مي­توانست مقوله ورزش را – كه تازه آن هم در ساعات خاص و بصورت آماده و مشخص توسط تربيت بدني دانشگاه ارائه مي­شد- با برنامه درسي خودش جمع كند چطور ممكن است كه به يكباره و بعد از فارغ التحصيلي و ازدواج بتواند كل زمان خالي خود و همسرش را در راستاي برآورده شدن همه نيازها (مثلاً نيازهاي معنوي، سلامتي و بهداشتي، مالي، تفريحي، معرفتي، ارتباطي و…) و توقعات (مثلاً توقعات گوناگون متقابل زناشويي، توقعات خويشاوندي زن و مرد كه خود مقوله گسترده‌­اي است، توقعات دوستان و توقعات كاري و شغلي و تعهدات انقلابي و…) آن هم در جهتي رو به رشد مديريت كند؟ اين امر مهم نياز به تمرين دارد و حمايت كامل خانواده­‌هاي طرفين را در مقاطع ابتدايي زندگي احتياج دارد. البته اين موضوع به اين معنا نيست كه به اين بهانه بايد ازدواج را به تأخير انداخت چرا كه به عقيده من هرچند حداقلي از عرضه و توانايي در اين امر لازم است اما تحقق كامل آن جز در صحنه عملي زندگي مشترك ممكن نيست و خود يكي از مهمترين عرصه­‌هاي تكامل و رشد شخصيت است.

*سن ازدواج دختران و 2 سبك ازدواج موجود

به عقيده من در ميان دانشجويان پسري كه از نظر اجتماعي (اعتقادي و سبك زندگي) نزديك به ما هستند دو سبك ازدواج قابل تشخيص است. عده­‌اي بيشتر دختران دانشجوي نزديك به پايان تحصيل كارشناسي را كه طبيعتاً اختلاف سني كمتري با ايشان دارند برمي‌­گزينند و عده­‌اي دوم بيشتر سراغ دختراني در اوايل تحصيل دانشگاهي و با اختلاف سني بيشتر مي­روند.

در اين تفكيك دو نقطه تمايز اساسي وجود دارد كه اثر جدي بر سبك رابطه زناشويي شكل گرفته خواهد گذاشت. تمايز اول مربوط به ويژگي‌هاي سن دختران است. ميان دختران دبيرستاني و ورودي جديد از نظر فكري و رواني فرق بسياري وجود دارد با دختراني كه 4 يا 5 سال از دوره بلوغ فكري و رواني خود را در محيط دانشگاه گذرانده­اند. تمايز دوم مربوط به تفاوت سن زن و شوهر است كه خود پارامتر تأيين­ كننده­ اي در نوع ارتباط است.

به عقيده من به چند دليل مشخص سبك اول ازدواج، بيشتر به رابطه­‌اي پاياپاي و شبه دوستانه و شبه همكارانه و به نوعي همزيستي خانوادگي مي­‌انجامد و نه يك نوع رابطه تام و تمام زن و شوهري. دليل اولم اين است كه مرد و زن در اين حالت هردو كاملاً شكل­ گرفته، با نظام شخصيتي مشخص و چارچوبها و معيارهاي رفتاري و عملكردي صلبيت يافته هستند كه باعث مي­شود بيشتر به خط كشي و ترسيم قواعد ارتباط با همديگر بپردازند تا تفاهم و همدلي و حركت به سوي سازگاري حداكثري، اما در مقابل در نوع دوم بخاطر عدم شكل يافتگي شخصيتي و اجتماعي و رفتاري و فكري دختر توافق و همگرايي و روابط عميق متقابل محقق مي­شود.

شايد در همين نقطه انتقادي شود كه چرا تنها دختران و زنان به عنوان طرف متغير معرفي شده‌­اند.؟ پاسخ اين است كه در يك رابطه زناشويي اين مردان هستند كه بايد نقطه اتكا و محور ثبات خانواده باشند و تغيير عمده در منش و معيارها نه تنها نقطه مثبتي به شمار نمي­رود بلكه ضعفي جدي خواهد بود كه هم زن و هم مرد را بصورت آشكار يا پنهان زجر خواهد داد. با اينحال اصلاحات غيراصولي در رفتار مرد از امتيازات اوست هرچند با عبور از سالهاي ابتدايي جواني اينگونه تغييرات جزئي هم به مرور كمرنگتر خواهند شد.

دليل دوم اختلاف سن است كه خواه ناخواه رابطه را متأثر مي­كند. در يك رابطه تام زناشوي مرد بايد احساس كند كه همسرش او را به عنوان نقطه اتكا پذيرفته و كاملاً به او اعتماد دارد و زن هم متقابلاً نياز دارد كه حس كند كه كسي هست تا به او تكيه كند و از بابت اقتدار و قطعيت و توانايي او خيالش جمع باشد. اختلاف سني كمتر خواه ناخواه اين موضوع را كمرنگتر مي­كند.

دليل سوم سنين شكوفايي عاطفي دختران است. بنا به تعبير امام صادق(ع) دختر بالغ چون ميوه رسيده­اي بر سر درخت است كه گزند باد و باران آنرا فاسد خواهد كرد. اوج شكوفايي عاطفي دختران در سنين پايينتر است و اين چشمه زلال لازم است كه به پاي نهال نوپاي زناشويي ريخته شود. علاوه بر اين فضاي دانشگاه مستعد انواع و اقسام انحرافات است و همه مي­دانيم كه چگونه از صافي و شفافيت و خلوص عاطفي و حياي ظاهري و باطني دختران مي­كاهد مگر آنانكه خود را بخوبي حفظ كرده­اند.

دليل چهارم فضاي فرهنگي دانشگاه­هاست. دانشگاه­هاي ما اعم از انساني و فني نه تنها زنان ما را در جهت كمال حقيقي آنها كه همانا مادري و تربيت نسل آينده است، هدايت نمي­كند بلكه آنها را در مسيرهاي غلط و با ذهنياتي غلط به سمت رفتارهاي مردانه و خروج از ماهيت زنانگي سوق مي­دهد. چنين جو فرهنگي غالب در محيط دانشگاهي كه در كنار جريانات منحرف فكري نظير فمينيسم قرار مي­گيرد اذهان دختران نسل ما را هدف گرفته و حتي در تسخير ذهن زنان و دختران متدين و مذهبي هم موفق نشان داده است. پديده­اي اشتباه كه متأسفانه از روي غفلت توسط كساني مثل احمدي­نژاد و در انتخاب وزير زن تشديد مي­شود و موجبات بوجود آمدن جرياني انحرافي را پديد مي­آورند كه من ترجيح مي­دهم از آن با نام «جريان التقاطي فمينيستهاي مسلمان» ياد كنم.

*دعا!

ما براي مجردها دعا مي­كنيم كه هرچه زودتر حداقل 50درصد دينشان را كامل كنند. شما هم براي تازه متأهلها دعا كنيد، نه براي حفظ همان پنجاه درصد حداقلي(!) بلكه براي پنجاه درصد دوم!