دکتر ابراهیم رزاقی*- ۱۰سال از صدور نامهی تاریخی مقام معظم رهبری دربارهی مبارزه با مفاسد اقتصادی میگذرد؛ آنچه هم اکنون مشهود است اینکه آیتالله خامنهای، ۱۰ سال پیش در چنین روزهایی دست بر قلم میبرد و توصیههایی را به قوای سه گانه مینویسد که بعدها از آن به عنوان فرمان ۸ مادهای مبارزه با مفاسد اقتصادی، نام برده میشود.
گذر زمان هم به ما میگوید: «یک دهه از آن تاریخ گذشته…» حالا باید سؤال کرد؛ پس از ۱۰ سال، هم اکنون کجای کار هستیم؟ و چه اقدامهایی برای به ثمر رسیدن منویات رهبر معظم انقلاب در این حوزهی خطیر انجام دادهایم؟ چند بند از این فرمان و تا چه حد از آن تاکنون اجرایی شده است؟ اصلاً آیا تاکنون اقدام مهمی برای مقابله با مفسدان صورت گرفته است؟ و اگر انجام نشده، مقصر کیست؟ آسیبشناسی و پاسخ به سؤالهای نام برده شده میتواند به ما نشان دهد که اکنون و پس از گذشت یک دهه از نامهی تاریخی رهبر معظم انقلاب، کجای کار ایستادهایم و چه کردهایم؟
بنابراین در این یادداشت کوتاه، فرصت را مقتنم شمرده و به چند نکتهی جالب توجه در این حوزه، اشاره میکنیم.
۱- ۱۰ سال از آن نامهی تاریخی گذشته و هنوز که هنوز است متأسفانه عملکردی از سوی نهادهایی که در آن نامه، وظایفی به آنها محول شده، منتشر نشده است! این یادداشت بر آن نیست تا بگوید مقصر کیست و مقصران چه کسانی هستند؛ بلکه تلنگری است برای برخیها… این جمال کوتاه بر آن است تا مشخص کند چه عواملی تاکنون باعث شده تا گزارشهای ویژهای در این حوزه به طور رسمی منتشر نشود؟ این عوامل چیست؟ و در آینده برای مقابله با این عوامل نفوذی چه باید بکنیم. پاسخ به این شده است به ما خواهد گفت: «کجای راه ایستادهایم.»
۲- باید قبول کنیم و این مسأله را بپذیریم که مقابله با فساد اقتصادی همانطور که مقام معظم رهبری به درستی به آن اشاره داشتند، موجب خواهد شد تا نعرهها و فریادهای برخی از افراد مفسد سر به فلک بکشد و حتی باعث شود تا برخی افراد اقدام کننده از ادامهی این راه صرف نظر کنند. حال سؤال اساسی اینجاست که آیا تاکنون پروندهای وجود داشته که چنین اتفاقی برای آن رخ داده باشد؟ آیا نعرهی کسی در این مدت بلند شده و اصلاً آیا تاکنون اقدامی کردهایم که نعرهها بلند شود؟ برای خنثی کردن نعرهها چه اقدامهایی انجام دادهایم و چه کارهایی باید انجام دهیم؟
مبارزه با فساد، راه توسعه و پیشرفت کشور را میگشاید. فساد بلای خانمان سوزی است که باعث ایجاد فقر و شکاف طبقاتی گسترده در جامعه شده و باعث خواهد گردید تا عمر حکومتها نیز به زودی پایان یابد.
۳- اما آنچه میتواند به عنوان یک موضوع و مسألهی اصلی در مبارزه با مفاسد اقتصادی خودنمایی کند؛ عزم جدی مسؤولان دولتی اعم از دولت- مجلس و دستگاه قضایی کشور است. این عامل مهمترین فاکتور در این مبارزه است که باید مورد توجه جدی قرار گیرد.
حال این سؤال پیش میآید که آیا مسؤولان برای مبارزه و مقابله با فساد، دارای یک عزم جدی هستند؟ اگر هستند پس چرا تاکنون در یک دههی اخیر این نکته به طور کامل خودنمایی نکرده و اگر هم نیستند؛ چرا؟ آنچه مشخص است اینکه، رهبر معظم انقلاب در اغلب سخنرانیها و هشدارهای خود، خواستار عزم جدی مسؤولان در مبارزه با معظل نام برده شده هستند لذا توصیه میشود مسؤولان زین پس این توصیه را بیش از پیش جدی بگیرند.
در پایان، ذکر این نکته ضروری است که خط مبارزه با فساد پیروز خواهد شد، البته اگر همت مسؤولان به دنبال آن باشد. اگرچه ادامه دادن این اقدام و جدیت در آن میتواند خطرات بسیار زیادی را برای دولت حاکم ایجاد کند؛ اما مهم آن است که دولتمردان به این مسأله اعتقاد داشته باشند که مبارزه با فساد، راه توسعه و پیشرفت کشور را میگشاید. فساد بلای خانمان سوزی است که باعث ایجاد فقر و شکاف طبقاتی گسترده در جامعه شده و باعث خواهد گردید تا عمر حکومتها نیز به زودی پایان یابد.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
* استاد اقتصاد دانشگاه تهران
گر حکم شود که مست گیرند
درشهر هرانچه هست گیرند